Xử phạt hàng không, chuyện không đơn giản

Mới đây nhất, ngày 21/5, do say rượu, một hành khách người Hàn Quốc đã hành hung tiếp viên của Vietnam Airlines ngay trên máy bay. Hành khách này là Kim Jae Sik (35 tuổi) đi trên chuyến bay mang mã hiệu VN937 của Vietnam Airlines, hành trình Seoul - Hà Nội. Khi làm thủ tục lên máy bay, hành khách này chưa có biểu hiện say rượu. Nhưng trong suốt hành trình, ông Kim liên tục yêu cầu tiếp viên phục vụ rượu, bia.

Tiếp viên đã từ chối. Sau vài lần đòi hỏi mà không được phục vụ, bất ngờ, ông Kim đấm vào mặt một nam tiếp viên và đá vào ngực nữ tiếp viên khác. Vì mục tiêu an toàn cho hành khách và chuyến bay, cơ trưởng đã lập tức quyết định khống chế hành khách say rượu này bằng cách khóa tay. Hành khách Kim Jea Sik đã được tổ bay bàn giao cho Cảng vụ Hàng không miền Bắc xử lý và bị phạt 5 triệu đồng vì có hành vi gây rối trên tàu bay.

Chuyện khách uống rượu hay không tuân thủ hướng dẫn của tiếp viên hay nhân viên hàng không không phải là hiếm. Ngày 16/9/2008, tại quầy làm thủ tục hàng không cho chuyến bay đi Băng Cốc của hãng hàng không Air Asia, hành khách With Urs Vicktor, quốc tịch Thụy Sỹ sau khi được hướng dẫn không được mang chất lỏng trong hành lý xách tay đã đe dọa nhân viên hàng không. Vị khách hung hăng này đập vỡ 1 chai rượu bằng thủy tinh và dùng một chai khác đe dọa nhân viên làm thủ tục.

Ngày 17/9/2008, hành khách Nguyễn Văn Đà sinh năm 1965, làm việc tại Công ty Tân Triều đã lăng mạ, xé vé ném vào mặt nhân viên của hãng Jetstar Pacific sau khi bị từ chối vận chuyển vì làm thủ tục lên máy bay muộn.

Ngay cả khi máy bay đã cất cánh, nhiều hành khách cũng không vì thế mà tuân thủ tốt hơn các quy định an toàn, an ninh hàng không. Năm 2007, trên chuyến bay của Vietnam Airlines từ Sài Gòn đi Pusan (Hàn Quốc), một khách Hàn Quốc say rượu đã gây lộn với những người ngồi cạnh và đập phá đồ xung quanh.

Năm 2006, trên chuyến bay từ Nga về Nội Bài, một khách Nga sau khi uống rượu đã hành hung tiếp viên và gây rối trên khoang. Ngày 7/1/2008, trước khi máy bay cất cánh, hành khách Lê Quốc Huy (sinh năm 1984) quốc tịch Hoa Kỳ đã không tuân thủ hướng dẫn của tiếp viên, to tiếng, gây mất trật tự trên máy bay. Tổ bay đã bàn giao khách này cho công an huyện Hương Thủy (Huế) xử lý.

Trước đây, hành khách có quậy phá đến đâu, ngành Hàng không cũng không thể xử phạt do còn thiếu hành lang pháp lý. Các đối tượng vi phạm an ninh, an toàn hàng không sau khi được bàn giao lại cho cảng vụ hàng không lại được chuyển giao sang cơ quan công an xử lý. Kể từ khi Nghị định 91 của Chính phủ về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực hàng không dân dụng có hiệu lực năm 2007, bất cập này đã được giải quyết.

Hai năm qua, đã có hơn 50 tổ chức, cá nhân có hành vi vi phạm hành chính trong lĩnh vực hàng không bị xử phạt với tổng số tiền lên tới gần 300 triệu đồng. Trong đó có 10 vụ khách cố tình gây rối, không tuân theo hướng dẫn của tiếp viên. Ông Đinh Trọng Thắng, Chánh Thanh tra Cục Hàng không VN khẳng định việc xử phạt kịp thời, đúng pháp luật đã góp phần đảm bảo an ninh, an toàn, nâng cao ý thức chấp hành pháp luật của mọi người khi tham gia các hoạt động hàng không dân dụng.

Tuy nhiên, trong quá trình mới triển khai, việc xử phạt cũng nảy sinh nhiều vướng mắc, nếu xử lý không đúng quy trình, quy định, các cơ quan chức năng có nguy cơ bị hành khách kiện đòi bồi thường.

Bà Trần Thùy Minh, Giám đốc Cảng vụ hàng không miền Nam cho biết, Nghị định 91 có nhiều điểm không phù hợp với Pháp lệnh sửa đổi, bổ sung một số điều của Pháp lệnh xử lý vi phạm hành chính, nhiều hành vi vi phạm cần được bổ sung hoặc mô tả rõ ràng hơn.

Ông Vũ Tuấn San, Phó Tổng Giám đốc Tổng công ty Cảng hàng không miền Nam cho rằng một số hành vi vi phạm còn có chế tài quá nhẹ nên bổ sung. Theo ông San, quy trình phối hợp xử lý vụ việc cần được thống nhất tránh những vướng mắc về thủ tục không đáng có. Năm 2008, Tổng công ty Cảng hàng không miền Nam cũng đã từng bị khách kiện sau khi xử lý vụ hành khách Thomas Nguyễn, quốc tịch Mỹ gây rối tại sân bay.

Hành khách này do mâu thuẫn gia đình đã to tiếng, gây rối tại nhà ga, Tổng công ty đã lập biên bản và giao Công an phường 2, quận Tân Bình xử lý. Đơn vị này xử lý hành chính nhưng không lưu hồ sơ và thông báo kết quả cho TCT. Khi quay về Mỹ, Thomas Nguyễn đã phát đơn kiện TCT Cảng hàng không miền Nam và đòi bồi thường 2 triệu USD.

Tổng công ty đã phải cung cấp tài liệu cho các cơ quan hữu quan để bác bỏ đơn kiện này. Kinh nghiệm cho thấy nếu xử lý các vụ việc liên quan tới người nước ngoài, cảng vụ cần mời công an cửa khẩu từ đầu để tránh rắc rối, ông San nhấn mạnh.