Hàng không thế giới thiếu nhân lực

Từ nay đến năm 2020, trên toàn thế giới sẽ thiếu đến 42.000 phi công. Riêng về các nhân viên kiểm tra không lưu, sẽ phải cần thêm hơn 3.000 người.
Trong khi số máy bay chưa bao giờ nhiều như hiện nay, số người phụ trách việc sửa chữa hoặc lái máy bay lại không theo kịp tình hình. Việc thiếu hụt nhân sự chuyên môn ngày càng tăng này khiến người ta lo ngại về an toàn hàng không.
Hãng tư vấn Anh Ascend Worldwide đã phỏng vấn 142 chuyên gia của ngành hàng không trên toàn thế giới và có 56% trong số này cho rằng an toàn hàng không sẽ đụng trần hoặc xấu đi trong vòng năm năm tới. Lý do đầu tiên đưa ra: thiếu nhân sự chuyên môn cao.
Ông Bill Voss, chủ tịch tổ chức quốc tế phi lợi nhuận Flight Safety Foundation đặt trụ sở tại Wahsington, nói: “Chúng tôi biết cách làm cho hệ thống an toàn hơn, nhưng chúng tôi sẽ mất sân nếu không thành công trong việc quản lý sự tăng trưởng trong giới hạn nguồn nhân lực của mình”.

Trước mắt, những áp lực đã xuất hiện
Những đợt kiểm toán độc lập về an toàn hàng không tiến hành trong thời gian qua đã cho thấy nhu cầu cấp bách về nhân sự chuyên môn ở các nước như Ấn Độ, Israel, Bỉ.
Tại Ấn Độ, một trong những thị trường hàng không năng động nhất thế giới, phân nửa các vị trí tại một số cơ quan giám hộ vẫn còn trống. Tại Mỹ, những khó khăn trong tuyển dụng giải thích phần nào những khiếm khuyết trong bảo trì mới đây ở các hãng Southwest Airlines và American Airlines, với hệ quả là hủy các chuyến bay và gây nên tình trạng rối loạn ở sân bay.
Tại châu Âu, các hãng hàng không thường buộc phải đi vòng qua những nước như Ba Lan do không có đủ nhân viên kiểm tra không lưu. Ngay cả như Na Uy, một quốc gia giàu dầu mỏ, cũng sẽ phải bổ sung lực lượng này thêm 20%.

Bay nhiều với nhân sự ít
Những vấn đề mới này được lý giải bởi những thay đổi quan trọng ảnh hưởng đến ngành công nghiệp hàng không thế giới.
Tại Mỹ và Tây Âu, giá nhiên liệu tăng và sự cạnh tranh của các hãng hàng không giá rẻ làm giảm lợi nhuận của các hãng lớn và buộc họ phải hoạt động nhiều hơn với nhân sự ít hơn. Việc giảm nhân viên và các biện pháp tiết kiệm – chẳng hạn cho khách lên máy bay và tiếp nhiên liệu vào giờ chót – làm hạn chế mức độ an toàn của các chuyến bay.
Song song đó, Trung Quốc, Ấn Độ và một số quốc gia ở Trung Đông mua máy bay liên tục. Và các thị trường đang tăng trưởng mạnh, như các quốc gia Ả Rập vùng Vịnh Persic, tuyển mộ ồ ạt ở nước ngoài, làm trầm trọng thêm tình trạng thiếu hụt nhân sự, đặc biệt là ở châu Âu và châu Phi.
“Đã đến lúc phải báo động” và tìm các giải pháp cho tình trạng thiếu hụt phi công, vì “đây là vấn đề mà tất cả chúng ta sẽ phải đối phó”, tổng giám đốc Giovanni Bisignani của Hiệp hội hàng không quốc tế (IATA) cảnh báo.
Từ nay đến 2020, theo ước tính của một số chuyên gia, ngành hàng không toàn thế giới sẽ thiếu 42.000 phi công. Việc bù đắp thiếu hụt này sẽ cực kỳ khó khăn do phải mất nhiều năm trời đào tạo.
Theo các nghiệp đoàn phi công, các hãng hàng không Mỹ đang triển khai các chương trình đặc biệt cho phép các phi công phụ cầm lái chính, dù những người này chỉ mới có 50 giờ bay kinh nghiệm trên những chiếc máy bay cỡ lớn, trong khi thực tế đòi hỏi phải có hàng trăm giờ bay.

Máy bay tư nhân cũng tuyển mộ ào ạt
Ở các nước phương Tây, cả một thế hệ phi công được đào tạo ở trường quân sự đang gần đến tuổi hưu và quân đội không đào tạo lực lượng thay thế. Trong khi đó, lượng máy bay tư nhân đang phát triển rất nhanh và thu hút các phi công lẽ ra đã phải làm việc trên các chuyến bay thương mại nếu không có số máy bay tư nhân này. Nhiều hãng hàng không khu vực loại nhỏ tuyển mộ nhân sự trẻ hơn và ít kinh nghiệm hơn đã thay thế máy bay cánh quạt bằng những chiếc hiện đại hơn và bay nhanh hơn.
Do tình trạng thiếu hụt này, một số phi công không được đào tạo bài bản và thiếu kinh nghiệm cần thiết để đối phó với những điều kiện khó khăn, đặc biệt ở các nước đang phát triển. Năm ngoái, tại Sao Paulo (Brazil), trong lúc trời giông bão, một chiếc Airbus mới toanh của TAM Linhas Aéreas đã trượt khỏi đường băng và đâm sầm vào một tòa nhà, làm chết 190 người. Thay vì giảm lực các động cơ, hình như phi công đã đẩy cần tăng lực.
Việc quản lý giao thông trên bầu trời cũng gặp phải những vấn đề tương tự. Liên đoàn quốc tế các hiệp hội nhân viên kiểm tra không lưu cho biết hiện thiếu khoảng 3.000 nhân viên trên toàn thế giới. Và con số này hẳn sẽ cao hơn nếu tính đến tất cả số giờ làm thêm của họ. Những năm gần đây, tình trạng stress và mệt mỏi của các nhân viên kiểm tra không lưu là nguyên nhân của những tai nạn hàng không ở Brazil, Thụy Sĩ và tại Mỹ.