Chứng khoán :Chỉ số P/E - Có đáng quan tâm

Chỉ số P/E của thị trường? Một khái niệm quá quen thuộc. Thế nhưng nhiều câu hỏi đã được các nhà đầu tư đặt ra: Nó có thật sự đáng tin cậy? Nó có phải là điều các nhà đầu tư nên quan tâm xem xét trước khi đưa ra các quyết định quan trọng với số vốn của mình?
Nhiều chuyên gia đầu tư hay các “lãnh tụ” xuất chúng của phố Wall tỏ ra không ưa thích chỉ số P/E. Họ chỉ ra rằng ít nhất là ở thị trường Hoa Kì, P/E trung bình dài hạn ở mức 14,8. Ngày nay, con số này là hơn 22 và họ nói, điều đó có nghĩa là các nhà đầu tư nên hướng thẳng đến thị trường. Thế nhưng liệu phân tích này có thật sự có ý nghĩa hay không?

Chắc chắn rằng việc phân chia giá cổ phiếu bằng lợi nhuận nó thu được trong vòng 12 tháng qua đã đưa ra một con đường tắt trong việc đánh giá cổ phiếu một công ty. Nó định giá công ty theo tổng số lợi nhuận dự tính tương lai. Một cách thống kê đơn giản và dễ hiểu! Nhưng “điều đúng với các cá nhân thì không đúng với đám đông”. Một vài công ty thua lỗ, “một số sử dụng những phương thức kế toán khác nhau, các ngành liên tục trở thành thời thượng hoặc ngược lại…tất cả những lí do trên và thêm vô số các lí do khác nữa khiến bạn không thể đưa ra kết luận về cả thị trường khi chỉ dựa trên một phương pháp đơn giản”.

Việc theo dõi chỉ số P/E trung bình chung của toàn thị trường để quyết định khi nào nên đầu tư cũng không có hiệu quả. Nhà quản lý tiền tệ Hoa Kì Ken Fisher đã lật lại hồ sơ về chỉ số P/E của 125 năm qua và đi đến kết luận P/E của thị trường chẳng dự đoán được các gì của tương lai. Fisher nói: “Không có mối liên hệ nào của P/E thị trường với lợi nhuận sau đó”. Ông cũng đưa ra ví dụ của Anh: bất kì ai sử dụng chỉ số này làm hướng dẫn viên cho mình và đi đến quyết định rời bỏ thị trường hồi tháng 3/2003 sẽ đều phải hối tiếc bởi sau đó, lợi nhuận trên thị trường lên đến 50%.

Vậy một nhà đầu tư nên làm gì? Câu trả lời là: “Gạt sang bên chỉ số P/E của thị trường và tập trung vào từng công ty. Lựa chọn một công ty có giá cổ phiếu đang đi lên (với nguyên nhân dẫn đến điều đó là tốt). Sau đó sử dụng P/E của công ty này như một công cụ định giá – nhưng hãy chỉ so sánh nó với các công ty khác trong cùng ngành, chứ không phải so sánh với toàn bộ thị trường. Nhà đầu tư khá nổi tiếng Bruce McWilliams cho biết: “Các công ty mà tôi chọn hoặc là những cổ phiếu đang tăng trưởng có mức giá thấp hoặc các cổ phiếu có giá cực cao nhưng đi cùng với nó là giá trị khổng lồ”.

Cuối cùng, đánh giá xem liệu các cổ phiếu đó có thích hợp trong hoàn cảnh thực tế hay! Chúng có đủ tính lỏng để có thể ra vào thị trường dễ dàng hay không? Liệu bạn có thể “đặt cược” nhiều hơn nữa vào chúng để đẩy lợi nhuận lên các đỉnh cao mới? Thế nhưng dù bạn làm gì đi nữa, “đừng bao giờ bận tâm về chỉ số P/E của thị trường. Nó chẳng có ý nghĩa gì cả”.